Жобаның атауы: AР26198919 «Қоғамдық қатынастар жүйесіндегі қазақстандық отбасы: жаңғырту жағдайындағы институтаралық өзара іс-қимылдың әлеуеті мен мәселелері».
Конкурс атауы: 2025–2027 жылдарға арналған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық жобалар бойынша гранттық қаржыландыру конкурсы
(Қазақстан Республикасының Ғылым және жоғары білім министрлігі).
Жоба жетекшісі: Столярова Элеонора Олеговна, әлеуметтану ғылымдарының кандидаты, қауымдастырылған профессор.
Идентификаторлар:
- Scopus Author ID 57372061600.
- Researcher ID Web of Science: AGL-5016-2022.
- ORCID: 0000-0003-0722-1589.
- https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=57372061600
Жобаның зерттеу тобы
| № | ТӘА | Жоба бойынша лауазымы |
Идентификаторлар (Scopus Author ID, Researcher ID, ORCID) |
|---|---|---|---|
|
1. |
Әубәкірова Жанна Сәкенқызы, тарих ғылымдарының кандидаты, қауымдастырылған профессор |
Жетекші ғылыми қызметкер |
Researcher ID Web of Science: AAQ-9963-2020 Scopus Author ID: 57201672334 ORCID ID: 0000-0003-1179-5518 https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=57201672334
|
|
2. |
Алексеенко Александр Николаевич, тарих ғылымдарының докторы |
Бас ғылыми қызметкер |
Researcher ID SCOPUS: 57215212322, Researcher ID Web of Science: AAQ-7920-2020 ORCID ID: 0000-0002-1169-412X https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=57538791100
|
|
3. |
Краснобаева Нелли Леонидовна, тарих ғылымдарының кандидаты |
Бас ғылыми қызметкер |
Researcher ID Web of Science: HNC-3380-2023 https://www.webofscience.com/wos/author/record/38423594
ORCID ID: 0000-0002-9081-0191
|
|
4. |
Уалтаева Алтын Слямхайдарқызы, тарих ғылымдарының кандидаты, қауымдастырылған профессор |
аға ғылыми қызметкер |
Scopus ID: 57193222046 ORCID ID: 0000-0001-9530-352X https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=57193222046 |
|
5. |
Махметова Надира Аманжолқызы, PhD, "Тарих" мамандығы аға ғылыми қызметкер |
аға ғылыми қызметкер |
Scopus Author ID: 59168074200 ORCID ID: 0000-0001-6701-8019 https://orcid.org/0000-0001-6701-8019
|
|
6. |
Әшімова Әйгерім Мәулітқызы, әлеуметтану магистрі |
кіші ғылыми қызметкер |
Scopus ID: 60036407500
|
|
7. |
Өмірзақ Тамерлан Ержанұлы, гуманитарлық ғылымдар магистрі, "Тарих" ББ Гумилев атындағы ЕҰУ докторанты |
кіші ғылыми қызметкер |
Researcher ID SCOPUS: 57372221300, Researcher ID Web of Science: ХЧХ-0944-2022 ORCID ID: 0000-0002-2295-8741 https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=57372221300 |
Жобаның аңдатпасы
ХХ ғасырдың аяғында Қазақстандағы ауқымды саяси, экономикалық, әлеуметтік-мәдени өзгерістердің салдарынан отбасылық құрылымның жаңа түрлерін қалыптастыру процестері басталып, ХХІ ғасырда жалғасуда, тұжырымдамалық және нормативтік анықталған отбасылық саясат форматында отбасын дамыту үшін жағдай жасауға шақырылған мемлекет арасындағы өзара іс-қимыл жүйесінің одан әрі күрделенуі байқалады, процестерге белсенді қатысатын басқа да қоғамдық институттар әлеуметтену (білім, БАҚ және т.б.) және отбасылардың өздері. Күнделікті тәжірибеде "отбасы" және "отбасылық құндылықтар" сияқты ұғымдар әртүрлі мазмұнмен толтырылады, бұл адами капитал сапасының стратегиялық мәселелерінде сындарлы диалог қалыптастыруға кедергі келтіреді, отбасын қолдаудың мемлекеттік бағдарламаларының тиімділігін төмендетеді.
Жоба авторлары ғылыми зерттеуді қажет ететін мәселелердің келесі шеңберін белгіледі:
- Қазіргі заманғы отбасының түрлерін, олардың ерекшеліктері мен бір-бірінен айырмашылықтарын, олардың аумаққа таралу сипатын анықтау
- "Отбасы", "отбасылық құндылықтар", "әлеуметтену мақсаттары" ұғымдарының семантикалық мазмұнындағы айырмашылықтарды бүгінгі және келесі ұрпақтардағы заңға бағынатын азаматтарды және материалдық әл-ауқат пен әлеуметтік табысқа жетуге ұмтылатын нақты отбасыларды алуға ұмтылатын мемлекет тұрғысынан анықтау.
- Қоғам мен мемлекет арасындағы делдалдық тұрғысынан білім беру және БАҚ сияқты қоғамдық институттардың қызметі қаншалықты тиімді екенін анықтау.
Отбасының әртүрлі түрлерінің ерекшеліктерін, олардың әлеуметтік қажеттіліктеріндегі типологиялық айырмашылықтарды нақты түсіну қажеттілігі тиімді отбасылық саясатты құрудың негізі болып табылады. Жобаны іске асырудың практикалық салдары неғұрлым тиімді институционалдық коммуникация, өзара түсіністікке қол жеткізу және адами капиталдың сапасын арттыруды және қазақстандық қоғамның орнықты дамуын қамтамасыз ететін әріптестікті жүзеге асыру болуға тиіс.
Жобаның мақсаты - Қазақстандық отбасының трансформация процестерін зерттеу, қазақстандық қоғамды урбанизациялау және жаңғырту контекстінде қалыптасқан оның түрлерін айқындау, бұл отбасы, мемлекет және басқа да қоғамдық институттар қатысатын әлеуметтену процестерінің тиімділігін зерделеуге және Қазақстанда отбасылық саясатты дамытудың жаңа тәсілдерін әзірлеуге мүмкіндік береді.
Жобаның күтілетін нәтижелері және алынған нәтижелері:
| Жыл | Зерттеу бойынша алынған нәтижелері |
|---|---|
|
2025 жыл |
- Отбасы, мемлекет және сыртқы әлеуметтік ортаның өзара іс-қимылының шетелдік тәжірибесі жинақталды; - "Қазақстан Республикасындағы отбасы саясаты" анотирленген глоссарийі әзірленді; - Әлеуметтанулық зерттеу бағдарламасы әзірленді; - Социологиялық зерттеу материалдары; - 1 жылдық әлеуметтік аналитикалық есеп. зерттеу. Қазіргі қазақстандық отбасыларды типологиялауға арналған материалдар; - Қазіргі қазақстандық отбасылардағы әлеуметтену процестерінің сипаттамасы; - Қазақстандық отбасының түрлері; - Отбасылар мен орта білім беру мекемелері арасындағы коммуникацияның нысандары мен мазмұнын бекіту. Эксперименттік алаңдардың жұмыс істеу жоспары; -Қазақстандық БАҚ-тың контент-талдауының нәтижелері бойынша талдамалық есеп; - КОКНВО ұсынған отандық басылымда бір мақала жарияланды: Столярова Э. О., Омырзақ Т. Е., Уалтаева А. С. Family and Fertility in the Context of Kazakhstan's Modernization // Asian Journal "Steppe Panorama". 2025. Т. 12. № 5. 1459-1473 ББ. (Ағыл. тіл.). DOI: 10.51943/2710-3994_2025_12_5_1459-1473 - |
|
2026 жыл |
- Социологиялық зерттеу нәтижелері бойынша материалдар; - Қазіргі қазақстандық отбасының типологиясы; - КОКНВО ұсынған рецензияланатын шетелдік және (немесе) отандық басылымда екі мақала және (немесе) шолулар жарияланды; - Social Science Citation Index, Science Citation Index Expanded, Arts and Humanities Citation Index және (немесе) Web of Science базасында индекстелетін және (немесе) Scopus базасында кемінде 35 (отыз бес)CiteScore бойынша процентилі бар рецензияланатын ғылыми басылымда бір мақаланы немесе шолуды жариялау; - Жобаның аралық нәтижелері бойынша ғылыми-әдістемелік семинар. |
|
2027 жыл |
- Орта білім беру мекемелеріндегі эксперименттік алаңдар жұмысының нәтижелері бойынша талдамалық баяндама және практикалық ұсынымдар; - Сайт "Отбасы.kz"; - Әлеуметтену процестеріне қатысатын қоғамдық институттар арасындағы өзара іс-қимылды оңтайландыру бойынша мемлекеттік құрылымдарға арналған әдістемелік ұсынымдар; - "Қазақстандық отбасы" цифрлық картасы; - Жоба тақырыбы бойынша шетелдік баспада кітапта монография және (немесе) тарау шығару; - КОКНВО ұсынған рецензияланатын шетелдік және (немесе) отандық басылымдардағы екі мақала және (немесе) шолулар; - Social Science Citation Index, Science Citation Index Expanded, Arts and Humanities Citation Index және (немесе) Web of Science базасында индекстелетін және (немесе) Scopus базасында кемінде 35 (отыз бес)CiteScore бойынша процентилі бар рецензияланатын ғылыми басылымда екі мақала немесе шолу; - Қазақстанның отбасылық-демографиялық саясатын дамытудың жаңа бағыттарын айқындауға арналған ұсыныстар; -Халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдарының жинағы; - Жобаны іске асыру жөніндегі қорытынды есеп; - Жобаны іске асыру кезеңінде немесе жоба аяқталғаннан кейін 2 (екі) жылдан кешіктірмей философия докторы (PhD) немесе бейіні бойынша доктор ғылыми дәрежесін алуға диссертация қорғау. |
07.11.2025
