Эксперименттік мәліметтерді статистикалық талдау және өңдеу

Сипаттама: Пән биомедициналық сигналдар мен деректерді өңдеудің әртүрлі әдістерін зерттейді, оның ішінде ақпаратты ұсыну тәсілдері мен эксперименттік деректерді статистикалық талдау әдістері қарастырылады. Ол көпөлшемді бақылауларды классификациялау және бейнелерді тану тапсырмаларын зерттейді, түрлі тану әдістері мен олардың биомедициналық сигналдарды автоматты түрде талдауда қолданылуы толық қарастырылады. Сонымен қатар, пән биомедициналық сигналдардың әртүрлі сыныптары мен оларды өңдеудің әртүрлі кезеңдерін: алдын ала өңдеу, цифрлық сүзу, форма тану және биосигналдардың синтаксистік классификациясы әдістерін зерттейді.

Кредиттер саны: 6

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Жұмыс түрлері	сағат
Дәрістер	30
Практикалық жұмыстар	30
Зертханалық жұмыстар
СӨЖО	30
СӨЖ	90
Қорытынды бақылау нысаны	емтихан
Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны	Емтихан

Компонент: ЖОО компоненті

Цикл: Кәсіптік пәндер

Мақсат

• Эксперименттік зерттеулер нәтижесінде алынған деректерді ғылыми тұрғыдан өңдеу, статистикалық әдістерді қолдана отырып талдау, нәтижелердің сенімділігін бағалау және оларды практикалық есептерде қолдану дағдыларын қалыптастыру.

Міндет

• 1.Статистикалық деректерді жинау, сұрыптау және топтастыру тәсілдерін меңгерту. 2.Эксперименттік нәтижелерді сипаттайтын негізгі статистикалық көрсеткіштерді (орташа мән, дисперсия, стандарттық ауытқу және т.б.) есептеуді үйрету. 3.Графикалық және кестелік тәсілдер арқылы деректерді ұсыну әдістерін қалыптастыру. 4.Гипотезаларды тексерудің статистикалық әдістерін қолдану дағдыларын дамыту. 5.Корреляциялық және регрессиялық талдау тәсілдерін меңгерту. 6.Эксперименттік деректердің дәлдігін, сенімділігін және қателігін бағалау жолдарын үйрету. 7.Статистикалық бағдарламалық құралдар (Excel, SPSS, MATLAB және т.б.) көмегімен деректерді өңдеу дағдыларын дамыту.

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• - Пәннің негізгі теориялық ұғымдарын, әдістерін және принциптерін біледі; - Статистикалық талдау мен тәжірибелік деректерді өңдеу саласындағы негізгі терминдерді, әдіснаманы және құралдарды түсінеді; - Олардың қолданылу салаларын, артықшылықтары мен шектеулерін ұғынады; - Алынған білімді нақты практикалық міндеттерді шешуде қолдана алады.

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• - Алған білімі мен түсінігін тәжірибелік есептер мен зертханалық жұмыстарды орындауда қолдана алады; - Статистикалық талдау әдістерін нақты деректерге енгізе алады; - Теориялық білімді практикалық жағдайларға бейімдеп, шешім қабылдай алады; - Жиналған деректерді өңдеп, талдау нәтижесін дұрыс түсіндіре алады.

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• - Жиналған деректер мен талдау нәтижелеріне сүйене отырып, пікір қалыптастыра алады; - Әртүрлі көзқарастарды салыстырып, ғылыми негізделген қорытынды жасай алады; - Шешім қабылдау кезінде дәлелдер мен дәйектерді сын тұрғысынан бағалай алады; Этика мен кәсіби жауапкершілік тұрғысынан дұрыс ұстаным таңдай алады.

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• - Өзінің ойы мен талдау нәтижелерін анық және түсінікті түрде жеткізе алады; - Ғылыми және кәсіби ортада пікір алмасып, негізделген дәлелдер келтіре алады; - Топта жұмыс істеп, әріптестерімен тиімді ынтымақтаса алады; Күрделі ақпаратты ауызша және жазбаша түрде құрылымдап, ұсына алады.

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• - Жаңа білім мен дағдыларды өздігінен меңгере алады; - Ақпарат көздерін іздеу, талдау және іріктеу арқылы өзін-өзі оқытуға дағдыланады; - Оқу процесін тиімді жоспарлап, уақытты басқаруды үйренеді; - Өзіндік рефлексия жасап, кәсіби дамуын бағалай және жетілдіре алады.

Оқыту әдістері

Интерактивті дәріс: басқарылатын пікірталас немесе әңгіме,модерация, слайдтарды немесе оқу фильмдерін көрсету, миға шабуыл, мотивациялық сөйлеу;

Ақпараттық-коммуникациялық;

Іздеу-зерттеу;

Оқу міндеттерін шешу.

Білім алушының білімін бағалау

Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.

Кезең	Тапсырма түрі	Өлшем
1  рейтинг	Статистикалық талдаудың ғылым мен техникадағы рөлі. реферат	0-100
	Сипаттамалық статистика: негізгі көрсеткіштер және олардың мәні. Реферат
2  рейтинг	Корреляциялық талдаудың маңызы және қолдану салалары. Реферат	0-100
	Статистикалық бағдарламалар: Excel, SPSS, R пакеттерінің салыстырмасы
Қорытынды бақылау	емтихан	0-100

Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты

Тапсырма түрі	90-100	70-89	50-69	0-49
	Өте жақсы	Жақсы	Қанағаттанарлық	Қанағаттанарлықсыз
Практикалық есептеу жұмыстарын орындау	Тапсырманы толық сапалы орындау. Есептеу бойынша қорытынды жасау. Қосымша сұрақтарға толық дұрыс жауап беру. Тақырыпты толық түсінеді. Терминдерді біледі қолдана алады.	Практикалық тапсырманы толық орындау. Қосымша қойылған бірінші сұраққа толық жауап берілмесе екінші анықтауыш сұрақ қойылады.	Теориялық білімі орташа. Практикалық есепте қателер жіберу. Қосымша сұраққа жауап бермеу.	Теориялық білімі төмен. Есептеу жұмысында кателер жібереді. Дәлел мысал келтіре алмайды
Бақылау сұрақтары бойынша ауызша жазбаша сауалнамалар	Жүйелік теориялық білімді көрсетеді, терминологияны біледі, құбылыстар мен процестердің мәнін логикалық және дәйекті түрде түсіндіреді, дәлелді тұжырымдар мен жалпылаулар жасайды, мысалдар келтіреді, монологиялық сөйлеуді еркін меңгергендігін және нақтылау сұрақтарына тез жауап беру қабілетін көрсетеді	Күшті теориялық білімді көрсетеді, терминологияны біледі, логикалық және дәйекті түрде мәнін, құбылыстары мен процестерін түсіндіреді, дәлелді тұжырымдар мен жалпылаулар жасайды, мысалдар келтіреді, монологиялық сөйлеуді еркін меңгергендігін көрсетеді, бірақ сонымен бірге мұғалімнің өз бетінше немесе шамалы түзетуімен түзететін маңызды емес қателіктер жібереді	Таяз теориялық білімді көрсетеді, құбылыстар мен процестерді талдаудың нашар қалыптасқан дағдыларын, дәлелді қорытынды жасай алмайтындығын және мысалдар келтіре алмайтындығын көрсетеді, монологиялық сөйлеуді, терминологияны, логиканы және презентация дәйектілігін жете білмейді, мұғалім түзеткен кезде ғана түзете алатын қателіктер жібереді.	Пәннің теориялық негіздерін білмегендігін, құбылыстар мен процестерді талдаудың қалыптаспаған дағдыларын көрсетеді, дәлелді қорытынды жасай алмайды және мысалдар келтіре алмайды, монологиялық сөйлеуді нашар меңгергендігін көрсетеді, терминологияны білмейді, презентацияның қисындылығы мен дәйектілігінің жоқтығын көрсетеді, тіпті мұғалім түзете алмайтын қателіктер жібереді, сабаққа жауап беруден бас тартады
Емтихан	Барлық теориялық сұрақтарға дұрыс және толық жауаптар берілді; -практикалық тапсырма толығымен шешілді; -материал логикалық реттілікті сақтай отырып, сауатты баяндалған; -шығармашылық қабілеттері көрсетілді.	Барлық теориялық сұрақтарға дұрыс, бірақ толық емес жауаптар берілді, елеусіз қателіктер немесе дәлсіздіктер жіберілді; -практикалық тапсырма орындалды, бірақ шамалы қателік жіберілді; -материал логикалық дәйектілікті сақтай отырып, сауатты баяндалған.	Теориялық сұрақтарға жауаптар негізінен дұрыс, бірақ толық емес, тұжырымдардағы дәлсіздіктер мен логикалық қателіктер жіберілді; -практикалық тапсырма толық орындалмады; -материал дұрыс жазылған, бірақ логикалық реттілік бұзылған.	Теориялық сұрақтарға жауаптар өрескел қателіктерден тұрады; -практикалық тапсырма орындалмады; -жауаптың презентациясында грамматикалық, терминологиялық қателіктер жіберілді, логикалық реттілік бұзылды.

Бағалау нысаны

Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:

• Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
• Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.

Қорытынды бағаны есептеу формуласы:

И= 0,6	Р1+Р2	+0,4Э
	2

 

мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;

Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.

Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:

Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:

Әріптік жүйе бойынша бағалар	Балдардың сандық эквиваленті	Балдар (%-тік құрамы)	Дәстүрлі жүйе бойынша бағалар
A	4.0	95-100	Өте жақсы
A-	3.67	90-94
B+	3.33	85-89	Жақсы
B	3.0	80-84
B-	2.67	75-79
C+	2.33	70-74
C	2.0	65-69	Қанағаттанарлық
C-	1.67	60-64
D+	1.33	55-59
D	1.0	50-54
FX	0.5	25-49	Қанағаттанарлықсыз
F	0	0-24

Дәріс сабақтарының тақырыптары

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• 7
• 8
• 9
• 10
• 11
• 12
• 13
• 14
• 15

Негізгі әдебиет

• 1. Айтқалиева А.С. Статистика негіздері. – Алматы: Экономика, 2020. 2. Смағұлова Ж.К. Статистикалық талдау және эконометрика. – Астана: Фолиант, 2021. Қалиева С.М. Эксперименттік деректерді өңдеу әдістері. – Алматы: Қазақ университеті, 2019. 3. Әбдірахманов Т.А. Ықтималдық теориясы және математикалық статистика. – Алматы: Білім, 2018. 4. Тілеуғабылова С.Қ. Статистикалық есептеулер (Excel және SPSS ортасында). – Нұр-Сұлтан: Фолиант, 2021. 5. Айқынбаев Қ. Математикалық статистика негіздері. – Алматы: Қазақ университеті, 2017.

Қосымша әдебиеттер

• 1. Montgomery, D.C., Runger, G.C. Applied Statistics and Probability for Engineers. – Wiley, 2022. 2. Walpole, R.E., Myers, R.H. Probability and Statistics for Engineers and Scientists. – Pearson, 2021. 3. Chatfield, C. The Analysis of Time Series: An Introduction. – CRC Press, 2020. 4.Devore, J. Probability and Statistics for Engineering and the Sciences. – Cengage, 2021.