Түсті моделдеу

Сипаттама: "Түс үлгілеу" курсы түстердің Үйлесім теориясы бойынша жалпы заңдылықтарды зерттеуге және оларды практикада меңгеруге, сондай-ақ түс-фактуралық композицияларды құрудың негізгі заңдары мен ережелерін, көркемдік талғамды, шығармашылық ойлауды және сәулетшіге қажетті қиялды дамытуға бағытталған.

Кредиттер саны: 5

Пререквизиты:

• Сурет 1

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Жұмыс түрлері	сағат
Дәрістер
Практикалық жұмыстар	45
Зертханалық жұмыстар
СӨЖО	30
СӨЖ	75
Қорытынды бақылау нысаны	емтихан
Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны	Шығармашылық емтихан: теориялық сұрақтар, берілген критерийлер бойынша графикалық сызбалар.

Компонент: Таңдау бойынша компонент

Цикл: Базалық пәндер

Мақсат

• Түс композициясының негіздерін зерттеу, студенттердің практикалық іс-әрекетінде сәулетші, дизайнерді қолдануға бағытталған колористикалық көлемдік-кеңістіктік ойлау қабілетін дамыту

Міндет

• Адамның жасанды тіршілік ету ортасының объектілерін көркемдік қалыптастыру принциптерін практикалық қолдану; графикалық, сәулеттік-көркемдік кеңістіктік түсті композициялар жасау; түс үйлесімділігіне сыни бағалау жүргізу; көркемдік құралдар мен түсті композиция тәсілдері жүйесінде үйлестіру міндеттерін саралау; сәулеттік ортаны ұйымдастыруда заманауи техникалық жетістіктер мен ақпараттық технологияларды пайдалану.

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• Гармоникалық түсті модельдеуді қалыптастыруда қабылдау мен артықшылықты дамыту; жалпы сәулет, өнер және мәдениеттегі түстің маңыздылығын түсіну.

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• Бейнелеу өнері мен архитектуралық дизайндағы көркемдік экспрессивтілік құралдары туралы білімді, сәулет өнеріндегі түс мүмкіндіктерін мақсатты пайдалану шеберлігінің рөлін түсінуді қолдана алады;

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• Түс қатарларының комбинацияларын кәсіби түрде тұжырымдау; пікірталастарды қолдау, көрнекті сәулетшілер мен суретшілердің жұмыстарын салыстыру және еркін сипаттау.

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• Шығармашылық көрмелерге қатысу, жазбалар, мақалалар жазу, сәулет пен дизайндағы түстерді қолданудың артықшылықтары мен кемшіліктерін логикалық негіздей отырып, пікірталас пен сын процесіне қатысу; сәулет өнерінде пішін мен түсті қолдану мәселелерінде авторлық пікірді кәсіби түрде қорғау дағдыларына ие болу.

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• Кәсіпқойларда оның қызметінің "автоматизмі" ретінде өңделетін түс, пішін, кеңістік, архитектурадағы композиция туралы қазіргі заманғы қосымша ақпаратты үнемі зерттеу дағдысы болу.

Оқыту әдістері

Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар; сәулет-көркемдік және зерттеу технологиялары.

Білім алушының білімін бағалау

Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.

Кезең	Тапсырма түрі	Өлшем
1  рейтинг	Түс эскизі.	0-100
	Түс және физиология; Эскиз.
	Кешенді эскиз.
2  рейтинг	Түс эскизі.	0-100
	Түс және физиология; Эскиз.
	Кешенді эскиз.
Қорытынды бақылау	емтихан	0-100

Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты

Тапсырма түрі	90-100	70-89	50-69	0-49
	Өте жақсы	Жақсы	Қанағаттанарлық	Қанағаттанарлықсыз

Бағалау нысаны

Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:

• Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
• Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.

Қорытынды бағаны есептеу формуласы:

И= 0,6	Р1+Р2	+0,4Э
	2

 

мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;

Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.

Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:

Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:

Әріптік жүйе бойынша бағалар	Балдардың сандық эквиваленті	Балдар (%-тік құрамы)	Дәстүрлі жүйе бойынша бағалар
A	4.0	95-100	Өте жақсы
A-	3.67	90-94
B+	3.33	85-89	Жақсы
B	3.0	80-84
B-	2.67	75-79
C+	2.33	70-74
C	2.0	65-69	Қанағаттанарлық
C-	1.67	60-64
D+	1.33	55-59
D	1.0	50-54
FX	0.5	25-49	Қанағаттанарлықсыз
F	0	0-24

Практикалық сабақтардың тақырыптары

• Түс ұғымы; түсті модельдеудің негізгі сипаттамалары; түсті қабылдау құбылысын тудыратын физикалық факторлар
• Түс мәдениетінің теориялары мен тарихы; түс мәдениетінің көрінісі мен шекаралары
• Түс моделін сипаттаудың колориметриялық тәсілі; түс координаталық жүйелері( ОЖЖ); түс үйлесімінің негіздері
• Түсті таңдау эволюциясы; сәулеттік полихромияның түс символикасы және тілі; түстерді модельдеу және түстердің үйлесімді үйлесімі
• Архитектурадағы түсті модельдеу функциялары; түс моделін визуалды қабылдау психологиясы
• Сәулеттік тәжірибеде түсті модельдеуді қолдану әдістері; түс үйлесімдерінің негізгі түрлері
• Сәулеттік кеңістікті түсті модельдеу; түсті қабылдау кезіндегі көрнекі иллюзиялар және олардың форма түзуші рөлі
• Түс пен пішіннің өзара әрекеттесуі
• Жобалау объектілерінің көркемдік құралдары жүйесіндегі түс үйлесімі; түстің бейнелі-эмоционалдық мәні
• Сәулет пен дизайнның әртүрлі салаларында түсті пайдалану; түстің кеңістіктік қасиеттері; табиғи ландшафттың интерьерін түсті модельдеу

Негізгі әдебиет

• Ефимов А. Колористика города. - М.: Стройиздат, 2018
• Жабинский В.Н., Винтова А.В. Рисунок: Учеб. пособие. М.: Инфра-М, 2018
• Иоханнес Иттен. Искусство цвета. – М.: Д.Арапов, 2020
• Панксенов Г.И. Живопись. Форма, цвет, изображение. Учеб. Пособие. М.: Издательский центр «Академия», 2022

Қосымша әдебиеттер

• Шашлов А., Чуркин А. Метрология цвета. Компьютерра, 2009
• Медведев В.Ю. Цветоведение. Колористика: учеб. пособие (курс лекций). – СПб: ИПЦ СПГУТД, 2005
• Зайцев А.С. Наука о цвете и живопись. – М.: Искусство, 1986
• Агонсон Ж. Теория цвета и ее применение в искусстве и дизайне. – М.: Мир, 1982
• Фрилинг Г Ауэр К. Человек – цвет – пространство. – М.: Стройиздат, 1973
• Ивенс Р.М. Введение в теорию цвета. – М.: Мир, 1964
• Гете И.В. К учению о цвете (хроматика). Иоганн Вольфганг Гете. Избранные сочинения по естествознанию. – Л.: АН СССР, 1957
• Теория цвета. Аs media.ru