Жер жұмыстарына арналған машиналар

Сипаттама: Жер жұмыстарына арналған машиналардың түрлері, олардың жіктелуі, жер жұмыстарына арналған машиналардың бөлшектері мен негізгі бөліктері туралы мәліметтер. Жұмыс органдарының түрлері, олардың ортамен өзара әрекеттесуі. Технологиялық процестің тиімділігін арттыру тәсілдері. Жұмыс органдарының типтік құрылымы, оларды есептеу және жобалау.

Кредиттер саны: 5

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Жұмыс түрлері	сағат
Дәрістер	30
Практикалық жұмыстар	15
Зертханалық жұмыстар
СӨЖО	30
СӨЖ	75
Қорытынды бақылау нысаны	емтихан
Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны	Жазбаша емтихан

Компонент: Таңдау бойынша компонент

Цикл: Кәсіптік пәндер

Мақсат

• 1. Болашақ мамандарды жер жұмыстарын механикаландыру құралдарымен таныстыру, пәннің теориялық негіздерін беру, жер қазатын машиналардың жіктелуі, тораптар мен механизмдердің құрылымы, жұмыс жабдықтары, тарту, беріктілік және техникалық-экономикалық есептеулер негіздері туралы негізгі мәліметтер, ДМР дұрыс таңдау және орналастыру, жоғары өнімділік алу үшін оларды сауатты пайдалану.

Міндет

• 1. Негізгі және қосалқы жабдықтарды пайдаланудың әр түрлі режимдерінде технологиялық есептеулерді жүзеге асыру және жабдықтарды негізделген таңдау, жұмыс режимін реттеудің таңдалған тәсілдерінің тиімділігін бағалау және талдау дағдыларын меңгеру.

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• Пән аралық жобаларды, топпен жұмыс атқаруды, сонымен қатар интернационалды, жүзеге асыруға мамандарды даярлау

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• 1. Қазіргі заманғы машиналардың құрылысы мен ерекшеліктері жайында кешенді білім қалыптасытру, сонымен қатар нақты өндіріс жағдайындағы технологиялық үрдістерге қажетті техниканы тиімді таңдау.

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• 1. Керекті деректерді, білімді және мағлұматтарды түсіндіру. Есептеулерді негіздеу және тиімді параметірлерді тандау, кешенді сұрақтарға жауап таба білу. Табылған мағлұматтар негізінде қорытынды шығара білу және пікір қалыптастыру.

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• 1. Мағлұматтарды, идеяларды, мәселелерді, олардың шешімдерін, қортындыларын және оларды құрастыруға арналған білімдерді анық жеткізе білу.

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• 1. Алған білімнің және түсініктің негізінде жоғарғы дәрежеде өз бетімен оқуды жалғастыруға бейімділікті қалыптастыру.

Оқыту әдістері

Білім алушыларды білімді іздеуге және басқаруға тарту; әртүрлі міндеттерді өз бетінше шешу; проблемалық және жобалық-бағдарлы оқыту; оқу-зерттеу қызметі.

Білім алушының білімін бағалау

Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.

Кезең	Тапсырма түрі	Өлшем
1  рейтинг	Есеп 1	0-100
	Есеп 2
	Есеп 3
2  рейтинг	Есеп 4	0-100
	Есеп 5
	Есеп 5
Қорытынды бақылау	емтихан	0-100

Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты

Тапсырма түрі	90-100	70-89	50-69	0-49
	Өте жақсы	Жақсы	Қанағаттанарлық	Қанағаттанарлықсыз

Бағалау нысаны

Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:

• Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
• Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.

Қорытынды бағаны есептеу формуласы:

И= 0,6	Р1+Р2	+0,4Э
	2

 

мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;

Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.

Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:

Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:

Әріптік жүйе бойынша бағалар	Балдардың сандық эквиваленті	Балдар (%-тік құрамы)	Дәстүрлі жүйе бойынша бағалар
A	4.0	95-100	Өте жақсы
A-	3.67	90-94
B+	3.33	85-89	Жақсы
B	3.0	80-84
B-	2.67	75-79
C+	2.33	70-74
C	2.0	65-69	Қанағаттанарлық
C-	1.67	60-64
D+	1.33	55-59
D	1.0	50-54
FX	0.5	25-49	Қанағаттанарлықсыз
F	0	0-24

Дәріс сабақтарының тақырыптары

• Кіріспе
• ЖЖМ жұмыс органдарының құрылымы, топырақпен өзара әрекеттесу
• Күштік жабдықтар, трансмиссиялар, басқару жүйелері, ЖЖМ жетектерінің түрлері
• Дайындық жұмыстарына арналған машиналар
• Бульдозерлер, скреперлер
• Автогрейдерлер
• Грейдер-элеваторлар
• Бір шөмішті экскаваторлар
• Әртүрлі жұмыс жабдығы бар бір шөмішті экскаваторлардың жұмыс жабдығының беріктігін есептеу
• Көп шөмішті экскаваторлар
• Топырақты тығыздау машиналары
• Машиналар мен құрал-жабдықтар әзірлеу үшін қатты топырақ
• Құбырларды траншеясыз төсеуге арналған машиналар мен жабдықтар
• Жер жұмыстарын гидромеханизациялауға арналған машиналар
• Қада жұмыстарына арналған машиналар мен жабдықтар

Негізгі әдебиет

• Машины для разработки грунтов. Проектирование и расчет : учебное пособие / О. А. Лукашук, А. П. Комиссаров, К. Ю. Летнев. — Екатеринбург : Изд-во Урал. ун-та, 2018. — 128 с.
• Дорожно-строительные машины. В 2ч. Ч.1. Машины земляных работ: учеб.пособие / В.А.Довгяло, Д.И. Бочкарев; М-во образования Респ. Белорусь, Белорус. Гос. Ун-т трансп. – Гомель: БелГУТ, 2010.-250с.
• Машины строительного производства: учеб.пособие /Недорезов И.А., Савельев А.Г. Издательство: МГТУ им. Н. Э. Баумана, 2010 г., 119 с.
• Кузнецов, В. В. Машины для земляных работ : учебно-методическое пособие для обучающихся по направлению подготовки 23. 03. 02 Наземные транспортно-технологические комплексы (уровень бакалавриата) / Кузнецов В. В. - Брянск : Брянский ГАУ, 2019. - 443 с.

Қосымша әдебиеттер

• Гаркави И.Г. Машины для земляных работ. - М.: Высшая школа, 2002. - 335 с.
• Ветров Ю.А. Машины для земляных работ. - М.: Высшая школа, 2006. - 359 с.
• Буров В.П., Коробов Н.А. Машины для земляных работ. Методические указания к практическим работам. - Усть-Каменогорск, ВКГТУ, 2005.
• Фёдоров Д.И. Рабочие органы землеройных машин. - М.: Машиностроение, 1997. - 288 с.