Ақпараттық қауіпсіздіктің теориялық негіздері

Сипаттама: Пән студенттердің ақпаратты қорғаудың теориялық негіздері саласындағы білімдерін және ақпаратты қорғауды практикалық қамтамасыз ету және есептеу жүйелерінде бағдарламалық қамтамасыз етуді қауіпсіз пайдалану дағдыларын дамытуға бағытталған.

Кредиттер саны: 5

Пререквизиты:

• Криптографияның математикалық негіздері

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Жұмыс түрлері	сағат
Дәрістер	15
Практикалық жұмыстар
Зертханалық жұмыстар	30
СӨЖО	30
СӨЖ	75
Қорытынды бақылау нысаны	емтихан
Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны

Компонент: Таңдау бойынша компонент

Цикл: Кәсіптік пәндер

Мақсат

• Пәнді оқудың мақсаты студенттерге объектіде ақпараттық қауіпсіздікті ұйымдастырудың жалпы мәселелері, оны құрылғыларда және тарату арналарында қорғау әдістері мен құралдары бойынша базалық білім беру болып табылады.

Міндет

• - нысандағы ақпараттық қауіпсіздік жүйесін ұйымдастыру және құру принциптері туралы білім алу;
• - ақпараттың шығуының негізгі арналарын және олардың қалыптасу себептерін зерттеу;
• - ақпаратты жасырын іздеу әдістері мен құралдарын зерттеу;
• - ақпаратты берудің әртүрлі арналарында қорғау, анықтау және қарсы әрекет ету әдістері мен құралдарын зерттеу;
• - криптографиялық және стеганографиялық әдістерді қоса алғанда, дербес компьютерлер мен компьютерлік желілердегі ақпаратты қорғау әдістері мен құралдарын зерттеу.

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• ақпаратты қорғау және ақпаратты қорғау негіздері, криптографиялық түрлендіру принциптері;
• Қазақстан Республикасының ақпаратты қорғау саласындағы заңнамасының негіздерін;
• типтік бағдарламалық-техникалық құралдар мен ақпаратты компьютерлік ортаға рұқсатсыз кіруден қорғау жүйелері;

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• типтік бағдарламалық-техникалық құралдар мен ақпаратты компьютерлік ортаға рұқсатсыз кіруден қорғау жүйелері;
• ақпараттық қауіпсіздік саласындағы кәсіпорынның (ұйымның) қызметін қамтамасыз ету жөніндегі шараларды жүзеге асыру

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• ақпаратты қорғау саласындағы тұжырымдамалық аппарат;
• жеке ақпаратты қорғау құралдарын пайдалану дағдылары;
• ақпараттық қауіпсіздікке қауіп төндіретін қауіптермен күресу әдістері.

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• қызметтің әртүрлі салаларындағы құқықтық білім негіздері туралы
• об основах правовых знаний в различных сферах деятельности

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• ақпаратты қорғау құралдарына және оларды ақпараттық жүйелерді құру мен енгізудің нақты міндеттерінде пайдалану мүмкіндіктеріне оқыту

Оқыту әдістері

- лекциялар мен онлайн дәрістер, слайдтар мен басқа мультимедиялық құралдарды пайдалана отырып зертханалық сабақтар.

Білім алушының білімін бағалау

Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.

Кезең	Тапсырма түрі	Өлшем
1  рейтинг	№1 зертханалық жұмыс	0-100
	№2 зертханалық жұмыс
	№3 зертханалық жұмыс
	№4 зертханалық жұмыс
	№5 зертханалық жұмыс
2  рейтинг	№6 зертханалық жұмыс	0-100
	№7 зертханалық жұмыс
	№8 зертханалық жұмыс
	№9 зертханалық жұмыс
	№10 зертханалық жұмыс
Қорытынды бақылау	емтихан	0-100

Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты

Тапсырма түрі	90-100	70-89	50-69	0-49
	Өте жақсы	Жақсы	Қанағаттанарлық	Қанағаттанарлықсыз

Бағалау нысаны

Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:

• Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
• Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.

Қорытынды бағаны есептеу формуласы:

И= 0,6	Р1+Р2	+0,4Э
	2

 

мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;

Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.

Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:

Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:

Әріптік жүйе бойынша бағалар	Балдардың сандық эквиваленті	Балдар (%-тік құрамы)	Дәстүрлі жүйе бойынша бағалар
A	4.0	95-100	Өте жақсы
A-	3.67	90-94
B+	3.33	85-89	Жақсы
B	3.0	80-84
B-	2.67	75-79
C+	2.33	70-74
C	2.0	65-69	Қанағаттанарлық
C-	1.67	60-64
D+	1.33	55-59
D	1.0	50-54
FX	0.5	25-49	Қанағаттанарлықсыз
F	0	0-24

Дәріс сабақтарының тақырыптары

• Ұлттық қауіпсіздік түсінігі: қауіпсіздік түрлері: мемлекеттік, экономикалық, қоғамдық, әскери, экологиялық, ақпараттық
• Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету әдістері мен құралдары
• Ақпараттық қауіпсіздікті құқықтық және ұйымдастырушылық қамтамасыз ету
• Объектінің ақпараттық қауіпсіздігіне қатерлерді талдау және бағалау
• Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің техникалық құралдары
• Компьютерлік ресурстарға рұқсатсыз кірудің алдын алу және бағдарламалық қамтамасыз етуді қорғау
• Пайдаланушыны сәйкестендіру және компьютерлік ресурстарға қол жеткізу кезінде аутентификация
• Белгіленген өкілеттіктерді бақылауды бағдарламалық қамтамасыз етуді жүзеге асыру ерекшеліктері
• Защита от компьютерных вирусов
• Ақпараттың криптографиялық жабылуы
• Введение в криптографию
• Iифрлау стандарттары
• Ақпаратты криптографиялық қорғауды жалпы ұйымдастыру
• Ақпараттың жоғалуынан және бағдарламалық және аппараттық құралдардың ақауларынан қорғау
• Ақпаратты рұқсатсыз кіруден қорғаудың заманауи құралдары

Негізгі әдебиет

• 1. Бабаш, А.В. Информационная безопасность. Лабораторный практикум: Учебное пособие / А.В. Бабаш, Е.К. Баранова, Ю.Н. Мельников. — М.: КноРус, 2016. — 136 c.
• 2. Гафнер, В.В. Информационная безопасность: Учебное пособие / В.В. Гафнер. — Рн/Д: Феникс, 2017. — 324 c.
• 3. Громов, Ю.Ю. Информационная безопасность и защита информации: Учебное пособие / Ю.Ю. Громов, В.О. Драчев, О.Г. Иванова. — Ст. Оскол: ТНТ, 2017. — 384 c.
• 4. Ефимова, Л.Л. Информационная безопасность детей. Российский и зарубежный опыт: Монография / Л.Л. Ефимова, С.А. Кочерга. — М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2016. — 239 c.

Қосымша әдебиеттер

• 5. Запечников, С.В. Информационная безопасность открытых систем. В 2-х т. Т.1 — Угрозы, уязвимости, атаки и подходы к защите / С.В. Запечников, Н.Г Милославская. — М.: ГЛТ, 2017. — 536 c.
• 6. Запечников, С.В. Информационная безопасность открытых систем. В 2-х т. Т.2 — Средства защиты в сетях / С.В. Запечников, Н.Г. Милославская, А.И. Толстой, Д.В. Ушаков. — М.: ГЛТ, 2018. — 558 c.
• 7. Малюк, А.А. Информационная безопасность: концептуальные и методологические основы защиты информации / А.А. Малюк. — М.: ГЛТ, 2016. — 280 c.
• 8. Семененко, В.А. Информационная безопасность: Учебное пособие / В.А. Семененко. — М.: МГИУ, 2017. — 277 c.