Металлургиялық өндірістің аналитикалық бақылауы

Сипаттама: Аналитикалық бақылау пәні, міндеттері, түрлері және негізгі кезеңдері, метрология және стандарттау мәселелері, металлургиялық өндірісті аналитикалық бақылау әдістерінің жіктелуі. Металлургиялық өнімнің құрамын анықтау үшін қолданылатын талдау әдістері, сондай-ақ Талдаудың химиялық және электрохимиялық әдістері, бөлу әдістері, жергілікті талдау және бетті талдау. Бұл әдістерді металлургиялық шикізаттың, қара және түсті металлургия өнімдерінің, Ұнтақты металлургия өнімдері мен экологиялық объектілердің құрамын бақылау үшін қолдану.

Кредиттер саны: 5

Пәннің еңбек сыйымдылығы:

Жұмыс түрлері	сағат
Дәрістер	15
Практикалық жұмыстар
Зертханалық жұмыстар	30
СӨЖО	30
СӨЖ	75
Қорытынды бақылау нысаны	емтихан
Қорытынды бақылауды жүргізу нысаны	Жазбаша емтихан

Компонент: Таңдау бойынша компонент

Цикл: Базалық пәндер

Мақсат

• "Металлургиялық өндірісті аналитикалық бақылау" пәнінің мақсаты студенттерді металлургиялық өндірістің жекелеген сатыларын аналитикалық бақылаудың теориялық, практикалық және метрологиялық негіздеріне оқытудан тұрады.

Міндет

• металлургиялық өндірісті аналитикалық бақылау объектілерімен және олардың негізгі функцияларымен таныстыру; - аналитикалық бақылау әдістерінің өндірістік жіктелуін қарастыру; - студенттерді металлургиялық өндірісті метрологиялық қамтамасыз ету негіздерімен таныстыру; - металлургиялық өндірісті аналитикалық бақылаудың негізгі бағыттарымен танысу.

Оқыту нәтижесі: білу және түсіну

• Студент табиғи және өнеркәсіптік материалдарды сандық және сапалық талдаумен, компьютерлік техниканы қолдану арқылы талдау нәтижелерін өңдеу және жүйелендірумен, аналитикалық зертханалардағы жабдықтар мен аппаратураларды пайдалана отырып жұмыстар жүргізе алады.

Оқыту нәтижесі: білім мен ұғымды қолдану

• - Аналитикалық химияның теориялық концепциялары мен нақты материалын шығармашылық талдай білу; -арнайы анықтамалық және ғылыми-техникалық әдебиеттерді қолдана білу, зертханалық, курстық жұмыстарға дайындық және рефераттар жазу; - химиялық талдау жүргізу үшін Қарапайым қондырғыларды жинау; - техникалық қауіпсіздік ережелерін сақтай отырып химиялық талдау жүргізу.
• - сынамаларды іріктеу, оны таңбалау; - металлургиялық өндіріс сынамасының сапасына аналитикалық бақылау жүргізу; - металлургиялық өндірісті метрологиялық қамтамасыз етуді жүзеге асыру.

Оқыту нәтижесі: талқылай білуді қалыптастыру

• . - стандартты емес шешімдер қабылдай алады; - ғылыми эксперименттердің нәтижелерін өңдеу және дербес ғылыми зерттеулерді жүргізу кезінде ақпаратты жинау, өңдеу, сақтау және беру кезінде қолданылатын заманауи компьютерлік технологияларды меңгерген; - жұмыс принциптерін түсінеді және ғылыми зерттеулер жүргізу кезінде қазіргі заманғы ғылыми аппаратурада жұмыс істей алады; - заманауи теориялық және эксперименттік химиядағы зерттеулердің өзекті бағыттары туралы түсінік бар; - практикалық жұмыс теориясы мен дағдыларын меңгерген; - ұсынылған тақырып бойынша зерттеу бағытын таңдау мақсатында ғылыми әдебиеттерді талдай алады; - алынған нәтижелерді талдауға, қажетті қорытындылар жасауға және ұсыныстарды тұжырымдауға қабілетті; - зерттеулерде алынған нәтижелерді есеп түрінде ұсына алады.

Оқыту нәтижесі: коммуникативтік қабілеттіліктер

• Пәнді оқу нәтижесінде студент: меңгерген теориялық білімдерін тереңдетіп, практика жүзінде эксперименттер жасап, студенттердің алған білімін ұзақ мерзім жадында сақтауына және олардың сарамандық жұмысқа икемділік пен дағдысын қалып тастырады

Оқыту нәтижесі: Оқу дағдылары немесе сабаққа қабілеттілігі

• - студенттер элементтерді бөлу және анықтаудың түрлі әдістерін қолдануда практикалық дағдыларды меңгеруі тиіс. - Химиялық эксперимент техникасының негізгі дағдыларын меңгеру: Тұндыру, сүзу, жуу, қыздыру, өлшеу, белгілі концентрациялы ерітінділерді дайындау, титрлеу; - титрлеудің соңғы нүктесін орнатудың негізгі әдістерін меңгеру (индикаторлық, Потенциометриялық, амперометриялық); - рН ерітінділерін қазіргі заманғы әдістермен анықтай білу; - талдаудың фотоколориметриялық әдісімен танысу.

Оқыту әдістері

1. Пән бойынша білім беру процесін жүзеге асыру кезінде ақпаратты басқару үшін (ақпаратты құру, сақтау, басқару, беру және іздеу) қажетті ресурстарды (компьютерлер, бағдарламалық қамтамасыз ету және желілер) қамтитын ақпараттық технологиялар қолданылады.): - техникалық құралдар: компьютерлік техника және байланыс құралдары (ноутбук, проектор, экран, USB-жинақтаушы және т. б.).); - коммуникациялық құралдар (үй тапсырмаларын тексеру және электронды пошта, студенттің және оқытушының жеке кабинеті арқылы кеңес беру); - ұйымдастыру-әдістемелік қамтамасыз ету (электрондық оқу және оқу-әдістемелік материалдар, компьютерлік тестілеу, дәрістік және зертханалық сабақтарды өткізу кезінде электрондық мультимедиялық презентацияларды қолдану ) ); - бағдарламалық қамтамасыз ету (Microsoft Office (Excel, Power Point, Word және т. б.), Skype, іздеу жүйелері, электрондық пошта және т. б.); - ШҚМТУ оқу-білім порталы. Мекен-жайы: www.do.ektu.kz ескерту.

Білім алушының білімін бағалау

Оқытушы ағымдағы бақылау жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді және академиялық кезеңде екі рет білім алушылардың ағымдағы үлгеріміне тиісті баға береді. Ағымдағы бақылау нәтижелері бойынша 1 және 2 рейтинг қалыптастырылады. Білім алушының оқу жетістіктері 100 балдық шкала бойынша бағаланады, Р1 және Р2 қорытынды бағасы ағымдағы үлгерім бағасынан орташа арифметикалық ретінде шығарылады. Академиялық кезеңде білім алушының жұмысын бағалауды пән бойынша тапсырмаларды тапсыру кестесіне сәйкес оқытушы жүзеге асырады. Бақылау жүйесі жазбаша және ауызша, топтық және жеке формаларды біріктіре алады.

Кезең	Тапсырма түрі	Өлшем
Қорытынды бақылау	емтихан	0-100

Жұмыс түрлері бойынша оқыту нәтижелерін бағалау саясаты

Тапсырма түрі	90-100	70-89	50-69	0-49
	Өте жақсы	Жақсы	Қанағаттанарлық	Қанағаттанарлықсыз

Бағалау нысаны

Пән бойынша білім алушының білімін қорытынды бағалау 100 баллдық жүйе бойынша жүзеге асырылады және:

• Емтиханда алынған нәтиженің 40%;
• Ағымдағы үлгерімнің 60% - ы.

Қорытынды бағаны есептеу формуласы:

И= 0,6	Р1+Р2	+0,4Э
	2

 

мұндағы, Р1, Р2-тиісінше бірінші, екінші рейтингті бағалаудың сандық эквиваленттері;

Э - емтихандағы бағаның сандық баламасы.

Қортынды әріптік бағасы және оның балдық сандық эквиваленті:

Төрт балдық жүйе бойынша цифрлық баламаға сәйкес келетін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі:

Әріптік жүйе бойынша бағалар	Балдардың сандық эквиваленті	Балдар (%-тік құрамы)	Дәстүрлі жүйе бойынша бағалар
A	4.0	95-100	Өте жақсы
A-	3.67	90-94
B+	3.33	85-89	Жақсы
B	3.0	80-84
B-	2.67	75-79
C+	2.33	70-74
C	2.0	65-69	Қанағаттанарлық
C-	1.67	60-64
D+	1.33	55-59
D	1.0	50-54
FX	0.5	25-49	Қанағаттанарлықсыз
F	0	0-24

Дәріс сабақтарының тақырыптары

• 1 тақырып Аналитикалық бақылаудың жалпы принциптері
• 2 тақырып Аналитикалық бақылаудағы стандарттау және метрология Негізгі ұғымдар
• 3 тақырып Талдау әдістерінің жіктелуі
• 4 тақырып Аналитикалық бақылаудың химиялық әдістері
• 5 тақырып Гравиметриялық талдау
• 6 тақырып Титриметриялық талдау
• Тақырып 7 Аналитикалық бақылаудың электрохимиялық әдістері
• Тақырып 8 Сынама дайындау
• Тақырып 9 Бөлу және шоғырландыру әдістері
• Тақырып 10 Металдар мен қорытпалардағы газтәріздес элементтерді анықтау
• Тақырып 11 Металлургиялық өнімнің құрамын бақылау үшін аналитикалық әдістерді қолдану
• Тақырып 12 Темір кені шикізатын аналитикалық бақылау
• Тақырып 13 Қара металлургия өнімдерін аналитикалық бақылау
• Тақырып 14 Экологиялық объектілерді аналитикалық бақылау
• Тақырып 15 Металлургия өндірісі

Негізгі әдебиет

• 1. Карпов Ю. А., Савостин А.П., Сальников В. Д. металлургия өндірісіндегі аналитикалық бақылау. Жоғары оқу орындарына арналған оқу құралы. М.: "Академкнига", 2006ж. 2. Карпов Ю. А., Гимелфарб Ф.А., Савостин А.П., Сальников В. Д. металлургиялық өндірісті аналитикалық бақылау: металлургиялық өнімнің маңызды түрлерін аналитикалық бақылау. М.: МИСиС, 1987 – 400 б. 3. Малютина Т.М., Конькова О.В. түсті және сирек металдар металлургиясындағы аналитикалық бақылау. - М.: Металлургия, 1988. – 240 б.

Қосымша әдебиеттер

• 1. Лысякова В.И., Сиротинкин С.П. Аналитический контроль металлургического производства: Спектральный анализ с индуктивно-связанной плазмой. Учебное пособие  М.: МИСиС, 1985г. 2. Карпов Ю.А., Савостин А.П. Методы пробоотбора и пробоподготовки. Учебное пособие.  М.: БИНОМ. Лаборатория знаний, 2003г. 3. Химические, физико-химические и физические методы анализа. Задачник.  М.: МИСиС, 1979г. Справочная литература: 1. Коростылев П.П. Приготовление растворов для химико-аналитических работ. – М.: Изд-во АН СССР, 1962. – 222 с. 2. Лурье Ю.Ю. Справочник по аналитической химии. – М.: Химия, 1989. – 403 с. 3. Рабинович В.А., Хавин З.Я. Краткий химический справочник. Л.: Химия, 1978. – 392 с. Интернет-ресурсы: 1. http://www.iso.org 2. http://www.zldm.ru/